De betekenis van de werkelijkheid
We gaan allemaal uit van ons eigen referentiekader. Dat referentiekader is gevormd door allerlei factoren. De omgeving waarin je opgegroeid bent, de vrienden die je hebt (gehad), de ervaringen die je in je leven hebt opgedaan, de cultuur waarin je leeft, enzovoorts. Ons referentiekader geeft ons houvast, omdat we de informatie die tot ons komt, kunnen rangschikken.
Omdat er zoveel variabelen zijn in die factoren, is niemands referentiekader gelijk. We geven daarom allemaal onze eigen betekenis aan dezelfde werkelijkheid. Denk maar eens aan de route van jouw huis naar je werk. Als je 5 mensen vraagt diezelfde route te tekenen, dan krijg je 5 verschillende tekeningen. De een heeft details, de ander de grote lijn, weer een ander heeft de straatnamen, een volgende juist de highlights en de laatste persoon heeft vooral de gevaarlijke kruisingen een prominente plaats gegeven in de tekening.
Toch gaan we er in communicatie onbewust vanuit dat de ander ongeveer hetzelfde vindt. Die pittige vergadering die je laatst had….. Was die voor iedereen pittig? Wat maakte hem pittig voor jou? Is dat ook zo voor de ander? Hoe zou de ander de vergadering hebben ervaren als hij of zij in jouw schoenen had gestaan? Zou dat hetzelfde zijn?
Heb je het weleens nagevraagd bij die persoon? Wat voor beeld en betekenis geeft die ander aan de feitelijke situatie? Hoe kijkt die ander tegen de situatie aan en wat maakt dat hij/zij reageert zoals hij/zij doet? Alleen al bedenken dat een ander een hele andere betekenis geeft aan dezelfde werkelijkheid, kan een hoop miscommunicatie voorkomen. Maar er actief naar vragen geeft je een schat aan informatie. Je komt achter de zienswijze van de ander. En wie weet kun je met de zienswijze van de ander je voordeel doen. Het geeft jou de mogelijkheid eens door de bril van die ander te kijken. Daarnaast zul je merken dat je oordelen minder/milder worden. Als je het bekijkt zoals de ander dat doet dan is het eigenlijk helemaal niet zo gek dat die ander reageert zoals ie doet. Een oplossing voor jullie miscommunicatie is dan ineens heel dichtbij.
Met dit in je achterhoofd: kijk eens naar een conflict/irritatie van de afgelopen week. Een conflict met jezelf, je collega, je partner of je kind. Had het te maken met verschil in de betekenis die jullie beiden gaven? Heb je je verdiept in de betekenis van de ander? Vraag eens na hoe de ander de situatie heeft gezien en durf door te vragen. Wat was er in de situatie belangrijk voor de ander? Stel vragen zonder oordeel, met interesse en een open houding. Doe vervolgens beiden je voordeel met het resultaat!